Dostałeś list polecony. Otwierasz kopertę, a z niej wypada… wyrok! Czytasz i dowiadujesz się, że wyrokiem nakazowym zostałeś uznany za winnego tego, że… i do tego orzeczono wobec Ciebie jakąś karę. Robi Ci się ciemno przed oczami – jak to? Co to? I przede wszystkim: co z tym zrobić? Przecież miałeś tyle do powiedzenia w swojej sprawie, a tu taka niemiła niespodzianka…
Nie martw się! Wyrok nakazowy to nie koniec świata! Czym on zatem jest?
To wyrok, który zapada na posiedzeniu bez udziału stron – co oznacza, że nie zostaniesz o takim posiedzeniu zawiadomiony. Sąd może go wydać w sprawach o niższym ciężarze gatunkowym, czyli w takich, w których prowadzone było dochodzenie (dochodzenie jest to rodzaj postępowania przygotowawczego – najczęściej dochodzenie prowadzi Policja i dotyczy drobnych przestępstw). Poza tym warunkiem wydania wyroku nakazowego jest to, by w ocenie sądu wina oskarżonego i okoliczności popełnienia czynu nie budziły wątpliwości – a zatem, by wszystkie dowody w sprawie były jasne i oczywiste.
Od wyroku nakazowego bardzo łatwo jest się odwołać. Sąd ma obowiązek taki wyrok doręczyć, a wraz z nim – także odpis aktu oskarżenia. W terminie 7 dni od dnia doręczenia wyroku przysługiwać będzie Ci prawo wniesienia od niego sprzeciwu. Musisz pamiętać o tym terminie, gdyż po jego upływie wyrok się uprawomocni, zaś wówczas szanse jego wyeliminowania są naprawdę niewielkie. Sprzeciw nie musi zawierać żadnego szczególnego uzasadnienia czy zarzutów – wystarczy po prostu wskazać, że składa się sprzeciw od wyroku (tutaj powinno nastąpić jego opisanie tak, by sąd wiedział, o jaki wyrok chodzi). Czym skutkuje złożenie sprzeciwu? Po pierwsze wyrok taki traci moc i nie musisz się nim już przejmować. Po drugie sąd będzie rozpoznawał Twoją sprawę na rozprawie, prowadził postępowanie dowodowe, czyli przesłuchiwał świadków, biegłych… – to wszystko, co kojarzy nam się ze sprawą karną.
Możesz zapytać: ale skoro okoliczności czynu i moja wina nie budziły wątpliwości, bo sąd wydał wyrok nakazowy i mnie skazał, to jak decyzja sądu po sprzeciwie może być inna? Może. Pamiętaj, że wyrok nakazowy wydał sąd w oparciu wyłącznie o dowody oskarżenia. Będziesz mógł więc przed sądem powoływać dowody na swoją niewinność. Poza tym, wyrok nakazowy może być tylko wyrokiem skazującym – nie można w ten sposób warunkowo umorzyć postępowania karnego. A żeby mieć szansę na takie rozstrzygnięcie, wystarczy sprzeciw 🙂